pipeiran

دریچه منهول چیست و چه نقشی در سیستم‌های فاضلاب و تاسیسات زیرزمینی دارد؟

دریچه منهول پوشش دایره‌ای یا مربعی ‌شکل است که روی دهانه‌ی منهول‌ها قرار می‌گیرد. این دریچه‌ها نقش حفاظتی و ایمنی دارند و از ورود اجسام خارجی، باران و افراد غیر مجاز به سیستم فاضلاب یا کانال‌های تاسیساتی جلوگیری می‌کنند. همچنین دسترسی آسان برای بازرسی، تعمیر و نگهداری شبکه‌های فاضلاب، کابل‌های برق و خطوط مخابرات را فراهم می‌کنند. دریچه‌های منهول معمولاً از جنس چدن، کامپوزیت یا پلی ‌اتیلن تولید می‌شوند. آنها دارای مقاومت مکانیکی بالا، دوام در برابر خوردگی و تحمل بارهای ترافیکی سنگین هستند.

دلایل افزایش استفاده از دریچه منهول

یکی از مشکلات رایج در شبکه‌های فاضلاب شهری، نشت بوی نامطبوع از طریق دریچه منهول‌ها است. دریچه‌های کامپوزیتی به دلیل طراحی دقیق و درزگیری مناسب، مانع نفوذ گازها به محیط می‌شوند. دریچه‌های فلزی ممکن است قدیمی شوند یا به ‌درستی بسته نشوند. دریچه‌های منهول در مناطق پرجمعیت شهری اهمیت زیادی دارد؛ زیرا از نارضایتی ساکنان و آلودگی بویایی جلوگیری می‌کند و به بهداشت و کیفیت زندگی در محیط اطراف کمک می‌نماید. سایر دلایل افزایش استفاده از درپوش منهول عبارتند از:

جلوگیری از سقوط افراد یا حیوانات

یکی از مهم‌ترین وظایف دریچه منهول، حفظ ایمنی معابر است. در صورت نبود یا شکستگی دریچه، احتمال سقوط عابرین پیاده، موتورسواران یا حیوانات به داخل منهول وجود دارد. دریچه‌های منهول با طراحی مقاوم، از برداشته شدن یا سرقت ناگهانی جلوگیری می‌کنند و در برابر فشار وسایل نقلیه و نیروهای جانبی نیز بسیار مقاوم‌ هستند. این امر باعث کاهش شدید حوادث شهری در شب یا شرایط آب‌ و هوایی نامناسب می‌شود. به همین دلیل استفاده از این دریچه‌ها در مناطق مسکونی و پرتردد به ‌سرعت در حال گسترش است.

جلوگیری از ورود آب باران یا سیلاب به فاضلاب

ورود آب باران به شبکه فاضلاب می‌تواند باعث افزایش حجم جریان، سرریز شدن منهول‌ها و حتی اختلال در عملکرد تصفیه ‌خانه‌ها شود. دریچه‌های منهول با طراحی خاص از نفوذ آب‌های سطحی به داخل منهول جلوگیری می‌کنند. این ویژگی در شهرهایی با بارش زیاد یا معابر دارای شیب حیاتی است؛ زیرا می‌تواند از بروز سیل، گرفتگی لوله‌ها و تحمیل هزینه‌های بالای نگهداری جلوگیری نماید. چنین عملکردی به پایداری شبکه فاضلاب و کاهش خطرات زیست ‌محیطی کمک می‌کند.

جلوگیری از ورود و خروج حشرات و جانوران موذی

سیستم فاضلاب شهری محیطی مناسب برای رشد و زندگی حشرات، سوسک‌ها، موش‌ها و سایر جانوران موذی است. در صورتی که دریچه منهول به‌ درستی بسته نشود یا دارای درز و شکاف باشد، این موجودات می‌توانند به ‌راحتی وارد سطح خیابان‌ها شوند. آنها موجب آلودگی محیط، انتقال بیماری و نارضایتی شهروندان می‌شوند. دریچه‌های منهول از خروج این موجودات به محیط جلوگیری می‌کنند. این ویژگی نقش مهمی در ارتقای بهداشت عمومی، کنترل آفات شهری و جلوگیری از آسیب به کابل‌ها و تجهیزات زیرزمینی دارد.

آیا دریچه‌های منهول در برابر خوردگی و مواد شیمیایی مقاوم هستند؟

بله، دریچه‌های منهول کامپوزیتی و پلی اتیلن برای مقاومت در برابر خوردگی و مواد شیمیایی طراحی شده‌اند. دریچه‌های فلزی در تماس با رطوبت، اسیدها یا گازهای فاضلابی به ‌مرور دچار زنگ‌ زدگی و پوسیدگی می‌شوند. کامپوزیت‌ها دارای ساختار پلیمری هستند که در برابر ترکیبات خورنده، مواد نفتی، اسیدی و قلیایی پایداری بالایی دارند. این ویژگی باعث افزایش طول عمر مفید دریچه و کاهش نیاز به تعویض یا نگهداری مکرر می‌شود.

همچنین این دریچه‌های منهول نسبت به شرایط جوی سخت از جمله بارندگی‌های مکرر، تابش UV خورشید،= و یخ‌زدگی مقاوم هستند. در مناطقی که آلودگی شیمیایی یا فاضلاب صنعتی در شبکه جریان دارد، استفاده از این نوع دریچه‌ها بسیار توصیه می‌شود؛ زیرا نه ‌تنها عملکرد خود را حفظ می‌کنند، بلکه ظاهرشان نیز دچار فرسایش یا تغییر رنگ نمی‌شود. این مزایا آنها را به گزینه‌ای عالی برای پروژه‌های زیر بنایی تبدیل کرده است. آنها هم دوام بالا و هم زیبایی و ایمنی را به‌ صورت هم‌زمان فراهم می‌کنند.

دریچه منهول در چه اندازه‌هایی تولید می‌شود؟

دریچه منهول در اندازه‌های متنوعی تولید می‌شود تا پاسخ‌ گوی نیازهای مختلف پروژه‌های شهری، صنعتی و ساختمانی باشد. رایج‌ترین قطرهای داخلی این دریچه‌ها شامل 30، 50، 60، 80 و 100 سانتی‌متر است. برای کاربردهای خاص، دریچه‌هایی با قطرهای بزرگ‌تر یا طراحی‌های سفارشی نیز تولید می‌شوند. اندازه دریچه‌ها بر اساس نوع کاربری و نوع تجهیزات عبوری از منهول تعیین می‌شود. همچنین ارتفاع و ضخامت بدنه نیز بسته به کلاس مقاومتی و نوع بارگذاری متغیر است. انتخاب اندازه مناسب درب تأثیر مستقیمی بر ایمنی، دوام و کارایی سیستم فاضلاب یا شبکه تأسیسات دارد.

ضخامت دریچه منهول چقدر است؟

ضخامت دریچه منهول بسته به نوع ماده، کلاس بارگذاری و کاربرد آن متفاوت است. برای دریچه‌های چدنی معمولاً ضخامت بین 25 تا 50 میلی‌متر متغیر است تا بتوانند بارهای سنگین تا چندین تن را تحمل کنند. دریچه‌های کامپوزیتی و پلی‌اتیلنی معمولاً ضخامت کمتری حدود 15 تا 30 میلی‌متر دارند؛ اما به دلیل استفاده از مواد مرغوب، مقاومت بالایی ارائه می‌دهند. همچنین ضخامت بدنه و قاب دریچه باید استانداردهای مربوط به بارگذاری و ایمنی را رعایت کند. انتخاب ضخامت مناسب نقش مهمی در دوام و عمر دریچه دارد.

دریچه منهول GG25

درب آدم‌رو GG25 یکی از انواع دریچه‌های منهول است که از جنس چدن داکتیل (GG25) تولید می‌شود. چدن داکتیل به دلیل دارا بودن استحکام و مقاومت بالا در برابر ضربه و فشار، گزینه‌ای مناسب برای تولی دریچه‌های منهول با تحمل بارهای سنگین است. درب آدم‌رو GG25 معمولاً در پروژه‌های شهری، صنعتی و شبکه‌های فاضلاب کاربرد دارد و توانایی تحمل بارهای بالا تا کلاس D400 یا بیشتر را دارد. این درب‌ها علاوه بر دوام، مقاومت خوبی در برابر خوردگی و شرایط جوی نامساعد دارند.

چه عواملی باعث شکستن یا خرابی دریچه منهول می‌شوند؟

دریچه‌های منهول بر اساس کلاس بارگذاری خاصی طراحی می‌شوند و تحمل وزن مشخصی دارند. وارد شدن بارهای سنگین‌تر از ظرفیت مجاز باعث ترک‌ خوردگی، شکستگی یا تغییر شکل دریچه می‌شود. این فشار اضافی به مرور زمان ساختار دریچه را ضعیف کرده و عمر مفید آن را کاهش می‌دهد. همچنین بارگذاری ناگهانی و ضربه‌ای، مثل برخورد مستقیم با جسم سنگین، می‌تواند منجر به خرابی سریع‌تر دریچه شود. انتخاب دریچه با کلاس بار مناسب برای محل نصب بسیار حیاتی است.

عدم نصب صحیح دریچه یا استفاده از فریم و قاب نامناسب باعث ایجاد فشارهای غیر یکنواخت و تحمیل بارهای اضافی بر دریچه می‌شود. همچنین عدم تراز بودن دریچه با سطح زمین یا وجود فاصله بین قاب و دریچه می‌تواند منجر به ضربه ‌پذیری و آسیب به دریچه در اثر عبور ترافیک شود. استفاده از متریال نامرغوب یا طراحی غیر استاندارد نیز از عوامل مهم خرابی زود هنگام دریچه منهول است. اجرای درست استانداردهای نصب و انتخاب قطعات با کیفیت برای دوام بیشتر ضروری است.